Z małej społeczności do wielkiego finału w Szczecinie

Z małej społeczności do wielkiego finału w Szczecinie – tak można opisać drogę Liliany Markut, uczennicy klasy 4 Społecznej Szkoły Podstawowej nr 1 im. Armii Krajowej w Stalowej Woli, która znalazła się w gronie laureatów IV edycji ogólnopolskiego konkursu genealogicznego „Bez korzeni nie zakwitniesz. Moja Wielka i Mała Ojczyzna”. Konkurs organizowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz Archiwa Państwowe, okazał się dla Liliany nie tylko okazją do odkrycia historii swojej rodziny, ale także cennym doświadczeniem korzystania ze źródeł historycznych i archiwalnych.

Konkurs skierowany był do uczniów szkół podstawowych w dwóch kategoriach wiekowych: klasy 4-6 i 7-8. Miał na celu ukazanie historii rodzinnej oraz zachęcenie młodych ludzi do poszukiwań genealogicznych. Zadaniem uczestników było stworzenie drzewa genealogicznego oraz opisanie dziejów swoich rodzin na podstawie rozmów z bliskimi, dokumentów, zdjęć, a także zasobów Archiwów Państwowych. Liliana postanowiła włączyć całą rodzinę w tworzenie swojego projektu, który stał się okazją do odkrywania nieznanych dotąd faktów o przodkach.

Praca nad projektem trwała kilka miesięcy. Liliana przygotowała drzewo genealogiczne swojej rodziny, które obejmowało aż dziewięć pokoleń. Formą pracy było nie tylko tradycyjne drzewo plastyczne, ale również multimedialna prezentacja, w której Liliana wykorzystała zdjęcia, dokumenty oraz nagrania wywiadów z członkami swojej rodziny. Na szczególną uwagę zasługiwał wywiad, który przeprowadziła z dziadkiem Zbigniewem Markutem – synem Jana Markuta „Wichury”, żołnierza partyzanckiego Oddziału NOW-AK „Ojca Jana” Franciszka Przysiężniaka.

Już na pierwszym etapiepraca Liliany zdobyła I miejsce w województwie podkarpackim w kategorii klas IV-VI. 9 maja 2025 roku podczas uroczystej gali w Archiwum Państwowym w Rzeszowie Liliana odebrała dyplom oraz nagrodę. Uroczystą galę zwieńczyła wycieczka po nowoczesnym budynku rzeszowskiego archiwum. Uczestnicy mieli okazję zobaczyć, jak wygląda praca archiwisty, zapoznać się z jednym z najstarszych i najcenniejszych dokumentów m.in. statutem cechu tkaczy łańcuckich z 1406 roku oraz odwiedzić magazyny, w których przechowywana jest dokumentacja.

To jednak nie był koniec sukcesów – praca Liliany zakwalifikowała się do etapu ogólnopolskiego, gdzie stanęła do rywalizacji z najlepszymi uczestnikami z całej Polski.

Finał konkursu odbył się 6 czerwca 2025 roku w Fabryce Wody w Szczecinie. Liliana została uhonorowana tytułem laureata. Warto podkreślić, że spośród rekordowej liczby blisko 700 nadesłanych prac z 370 szkół w skali całego kraju, Kapituła Konkursu wyłoniła 8 laureatów w kategorii klas 4-6 oraz 9 laureatów w kategorii klas 7-8 uczniów szkół podstawowych. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Edukacji Narodowej, Archiwów Państwowych oraz organizatorów, którzy wręczyli nagrody zwycięzcom. Liliana miała zaszczyt odebrać nagrody z rąk dr Pawła Pietrzyka, Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, oraz Magdaleny Traczuk-Rąpały, Głównego Specjalisty w Departamencie Innowacji i Rozwoju w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Podczas ceremonii odczytano również list Wiceminister Edukacji Narodowej, dr Katarzyny Lubnauer, która pogratulowała młodym odkrywcom historii.Uroczystość była nie tylko momentem świętowania sukcesów, ale także okazją do integracji uczestników konkursu oraz wymiany doświadczeń, które z pewnością zaowocują nowymi projektami. Spotkanie uświetnił występ Zespołu Pieśni i Tańca „Szczecinianie”, który dostarczył wszystkim uczestnikom niezapomnianych wrażeń. Po części oficjalnej uczestnicy wydarzenia mieli także okazję zwiedzić Edukatorium Fabryki Wody, zapoznać się z ofertą edukacyjną Politechniki Morskiej, a także skorzystać z symulatorów mostka i silnika statku. Nie zabrakło także zwiedzania statku szkoleniowego „Nawigator XXI”, co było ciekawym doświadczeniem dla młodych uczestników wydarzenia.

Sukces Liliany to również zasługa jej nauczycielki historii, pani Jolanty Topólskiej, która wspierała ją na każdym etapie pracy, a także rodziców, którzy aktywnie zaangażowali się w projekt.

Serdecznie gratulujemy Lilianie i życzymy kolejnych sukcesów w przyszłości.